💐 || सुमंगल सुप्रभात || 💐‌ 🌞 दिन विशेष 🌞

💐  || सुमंगल सुप्रभात ||  💐

‌          🌞 दिन विशेष  🌞

‌इसवी सन २०२४ - ९ एप्रिल    

‌शालिवाहन शक १९४६, विक्रम संवत  २०८०

‌भा. रा. २० चैत्र १९४६

युगाब्द ५१२६       

संवत्सर नाम : क्रोधी

अयन : उत्तरायण 

ऋतू : वसंत 

मास: चैत्र 

पक्ष: शुक्ल 

तिथी: प्रतिपदा (२०.३० ) ~ द्वितीया                     

वार:  मंगळवार

नक्षत्र : रेवती (०७.३० ) ~ अश्विनी (२९.०० )                                                   

राशी: मीन (०७.३० ) ~ मेष 

*गुढी पाडवा*

*वर्ष प्रतिपदा* 

*श्री शालिवाहन शके १९४६ प्रारंभ*

*क्रोधी नाम संवत्सर प्रारंभ*

 *अभ्यंग स्नान*

*चैत्र मासारंभ*

*वसंत ऋतू प्रारंभ* 

*श्रीराम नवरात्रारंभ*

*चैत्री नवरात्रारंभ*

*श्री महालक्ष्मी पालखी यात्रा*, मुंबई 

*शिखर शिंगणापूर यात्रा* 

*संघ संस्थापक डॉ. केशव बळीराम हेडगेवार जयंती* 

*’जागतिक कोंकणी भाषा दिन’*

१६६९: मुघल शासक औरंगजेब याने आपल्या सैनिकांना हिंदूंची सर्व धार्मिक स्थळे, मंदिरे, शाळा उध्वस्त करण्यास फर्मावले.

१८६०: फ्रान्स मधील प्रकाशक, पुस्तक विक्रेता आणि शोधकहह एडुअर्ड-लिओन स्कॉट डी मार्टिनविले याने सर्वप्रथम मानवी आवाजाचे ध्वनीमुद्रण केलं.

१८६७:रशियाकडून अलास्का हा प्रांत खरेदी करण्याच्या प्रस्तावास अमेरिकेत ’एक’ मताने मंजुरी मिळाली.

१९५३: वॉर्नर बंधूंचा पहिला त्रिमितीय (3 D) चित्रपट, हाऊस ऑफ वॅक्स, प्रदर्शित झाला.

१९६७:बोइंग-७६७ ने पहिले उड्डाण केले.

२०११: अण्णा हजारे यांनी दिल्लीत  लोकपाल बील कायदा पास करण्यासठी करीत असलेले आमरण उपोषण सरकारने आपली मागणी मान्य केल्यानंतर बंद केले.

जन्मदिवस :

१८२८:गणेश वासुदेव जोशी उर्फ ’सार्वजनिक काका’ – समाजसुधारक, राष्ट्रवादी विचारसरणीचे व स्वदेशी चळवळीचे प्रणेते आणि पुणे सार्वजनिक सभेचे संस्थापक 

१८८७: विष्णू गंगाधर तथा ’दादासाहेब’ केतकर – पुणे विद्यार्थी गृहाचे एक संस्थापक 

१८९३:राहूल सांकृत्यायन – बौद्धधर्माचे भाष्यकार व इतिहासकार 

१९४८:जया भादुरी बच्चन– अभिनेत्री

मृत्यूदिन:

२००९:शक्ती सामंत – हिन्दी व बंगाली चित्रपट दिग्दर्शक व निर्माते 

२००९:अशोक जी परांजपे – गीतकार 

२००१:बेहराम कॉन्ट्रॅक्टर ऊर्फ ’बिझी बी’ – पत्रकार व स्तंभलेखक, ’आफ्टरनून डिस्पॅच अँड कुरियर’ या सायंदैनिकाचे संपादक

२००१:शंकरराव खरात – दलित साहित्यिक, डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर मराठवाडा विद्यापीठाचे कुलगुरू 

१९९८:डॉ. विष्णू भिकाजी तथा वि. भि. कोलते – महानुभाव पंथाचे अभ्यासक, विचारवंत व तत्त्वज्ञ, नागपूर विद्यापीठाचे कुलगुरू 

१९९४:चंद्र राजेश्वर राव – स्वातंत्र्यसैनिक, तेलंगणाच्या लढ्याचे प्रवर्तक, भारतीय कम्युनिस्ट पक्षाचे सरचिटणीस 

१६९५: [वैशाख शु. ६ शके १६१७] पंडितकवी वामनपंडित यांनी भोगाव येथे समाधी घेतली. भर्तृहरीच्या शतकत्रयीचा अनुवाद आणि यथार्थदीपिका ही गीतेवरील टीका हे त्यांचे ग्रंथ प्रसिद्ध आहेत. 

*।। दास-वाणी ।।*

जे वेदशास्त्रांची महिमा । 

जे निरोपमाची उपमा । 

जयेकरितां परमात्मा ।

ऐसें बोलिजे  ।। 

नाना विद्या कळा सिद्धी । 

नाना निश्चयाची बुद्धी । 

जे सूक्ष्मवस्तूची शुद्धी । 

ज्ञेप्तीमात्र  ।। 

।। जय जय रघुवीर समर्थ ।। 

 दासबोध : ०१/०३/२०-२१ 

शब्द ही मानवाला मिळालेली शारदेची देणगी. परा, पश्यंती, मध्यमा, वैखरी ही तिची व्यक्त रूपे. वेदशास्त्रांचे महत्व शारदेमुळेच लक्षात येते. शब्दांच्या आधारे परब्रह्माला वेगवेगळया उपमा

दिल्या जातात. शेवटी ते कशासारखेही नाही, म्हणजेच निरूपम आहे, हे देखील शब्दातूनच सांगावे लागते. शारदामायेमुळेच साधकाला परब्रह्म जाणता येते.

चौदा विद्या, चौसष्ठ कला, तसेच अणिमा लघिमा , यांसारख्या विविध सिद्धी शारदेचीच देणगी आहे.

हेच बरोबर, हेच योग्य अशी निश्चयात्मक बुद्धी ही प्रत्यक्ष शारदाच.

सूक्ष्मातिसूक्ष्म वस्तु म्हणजे परब्रह्माची

शुद्धी म्हणजे शोध घेण्याची शक्ती ही शारदज्ञेप्तीमात्र म्हणजे शुद्ध निर्मळ केवल ज्ञानरूप, अशा परब्रह्मापर्यंत साधकाला नेऊन सोडणाऱ्या या शारदामायेला मी ग्रंथारंभीच वंदन करतो.

*शारदास्तवननाम समास.*

*माहिती विशेष*

*अशोक जी परांजपे*

अशोक गणेश परांजपे हे  मराठी  गीतकार होते. ते मुंबई येथे महाराष्ट्र राज्य लोककला संचालनालयाचे  संचालक होते. त्यानंतर ते छत्रपती संभाजीनगरला स्थायिक झाले होते.

अशोक परांजपे यांनी भक्तिगीत,  भावगीत, अंगाईगीत, लावणी, गण-गवळण आणि नाट्यगीत या प्रकारची गीते लिहिली. इंडियन नॅशनल थिएटर (आयएनटी) रिसर्च सेंटरचे त्यांचे काम सुरू असताना त्यांनी महाराष्ट्रातल्या खेड्यांमध्ये जाउन तेथील लोककलावंतांच्या लोककलेच्या ध्वनिफिती तयार केल्या. त्या संदर्भात परांजपेंनी १९९२मध्ये पंढरपूर भक्तिसंगीत महोत्सव आणि १९८६मध्ये आनंदवन येथील महाराष्ट्र आदिवासी कला महोत्सव, असे दोन महोत्सव आयोजित केले. या कामाची नोंद फोर्ड फाउंडेशनने घेतली आणि ऑस्ट्रियातल्या इन्स्टिट्यूट ऑफ व्हिडिओग्राफी (आयओव्ही) या आंतरराष्ट्रीय लोककला संस्थेने परांजपे यांना सभासदत्व दिले. त्यानंतर अशोक परांजपे यांनी अनेक मराठी कलावंतांना फ्रान्स, आयर्लंड, जपान आदी देशांत नेऊन तेथे त्यांना कला सादर करण्याची संधी मिळवून दिली.

अशोक परांजपे यांचं मूळ गाव 'हरिपूर',  जि. सांगली.  सांगली शहरापासून साधारण ५-६ कि. मी. वर आहे. कृष्णा नदीच्या काठावर असलेले निसर्गरम्य ठिकाण. तेथील बागेतला गणपती प्रसिद्ध आहे. तथापि ते छत्रपती संभाजीनगरला स्थायिक झाले. अशोक जी परांजपे यांनी 

*केतकीच्या बनी तिथे नाचला गं मोर*, 

*अवघे गरजे पंढरपूर*, 

*कैवल्याच्या चांदण्याला*, 

*नाविका रे वारा वाहे रे*, ही आणि इतर अनेक प्रसिद्ध मराठी गाणी लिहिली.

परांजप्यांनी एप्रिल ९, २००९  रोजी त्यांच्या संत एकनाथ रंगमंदिरा जवळील निवासस्थानी गळफास घेऊन आत्महत्या केली व एका मनस्वी कलाकाराचा दुःखद अंत झाला.

🙏 💐 💐 💐 💐 💐 🙏

*संकलक : सुधीर देशपांडे (आबा)*

🙏 💐 💐 💐 💐 💐 🙏